Plastyka uszu - informacje o zabiegu

Spis treści:

1. Odstające ucho, czyli…
2. Kwalifikacja do zabiegu
3. Otoplastyka - charakterystyka
4. Efekty

Odstające uszy, to jedna z częstszych „anomalii” wrodzonych dotyczących okolicy głowy oraz szyi. Zazwyczaj dotyka jedno jak i drugie ucho (przypadłość jest częściej spotykana u kobiet).

Ważne! Z problemem odstających małżowin usznych zmaga się 5% populacji.

Zabieg plastyki ucha w przeważającej większości przypadków, podyktowany jest jego nieprawidłowym wyglądem, w tym także odkształceniem małżowin.

Odstające ucho, czyli… 

Małżowinę uszną tworzy szkielet chrzęstny (pozbawiony go jest tylko sam płatek ucha). To właśnie owa chrząstka stanowi o strukturze, jaką przybierze małżowina uszna oraz stopniu jej przylegania do skóry głowy.

Ważne! Korekcji dokonuje się w przypadku, gdy uszy odstają, na co najmniej 2 cm od tyłu głowy.

Charakterystyczna dla odstającego ucha jest zazwyczaj minimalna bądź w ogóle nierozwinięta grobelka małżowiny usznej (fałd, w którym pozostała część ucha załamuje się ukierunkowując się w stronę głowy).

Większość wad związanych z wyglądem ucha ma podłoże wrodzone bądź dziedziczne (u 8% pacjentów problem występuje w rodzinie).  

Otoplastyka polega na korekcji kształtu zewnętrznego ucha, nastawieniu małżowiny usznej a także w niektórych wypadkach na wymodelowaniu niewykształconych części chrząstki ucha.

Kwalifikacja do zabiegu 

Ludzkie ucho rośnie przez całe życie, jednakże 80% wzrostu następuje w początkowym okresie życia (pierwsze 5 lat).

Korekcji mogą poddać się zarówno dzieci jak i osoby dorosłe. W przypadku tych pierwszych, wykonanie zabiegu zdaniem wielu specjalistów powinno mieć miejsce po ukończeniu 14 - go roku życia (inni uważają, że dobry wiek to 6 - 8 lat), gdy rozwój małżowin został dokonany w pełni, dzięki czemu nie istnieje obawa, że ingerencja chirurgiczna wpłynie na ich dalszy rozwój.

Przeprowadzenie korekty w młodym wieku jest o tyle wskazane, że w tym okresie życia chrząstka ucha charakteryzuje się większą elastycznością - łatwiejsze uzyskanie pożądanego kształtu.

W przypadku osób dorosłych, które poddają się korekcji, zabieg jest trudniejszy oraz wzmożone mogą być dolegliwości pozabiegowe.

Jak już była o tym mowa wcześniej, zabieg otoplastyki brany jest pod uwagę, gdy uszy odstają, na co najmniej 2 cm od tyłu głowy. Kwalifikacja do zabiegu oparta jest na badaniu przedmiotowym (badanie fizykalne) oraz podmiotowym (wywiad lekarski). W ogólnej ocenie specjalista pod uwagę bierze nie tylko obiektywne czynniki jak mierzalne wartości anatomiczne, ale również subiektywne odczucia pacjenta (czasem są zbytnio wyolbrzymione).

Ważne! W wywiadzie lekarskim poddane ocenie zostają psycho - społeczne aspekty zabiegu (chęć korekty wyrażana przez pacjenta). Jest to zwłaszcza istotne w przypadku najmłodszych pacjentów, gdzie czasem chęć korekty odstających uszu bardziej wychodzi od rodziców niż samego zainteresowanego.

Przed zabiegiem zmierzone zostają takie elementy ucha jak:

• kąt zwijania grobelki,
• głębokość miski muszli,
• płaszczyzna płatka małżowiny usznej (deformacja, jeżeli istnieje),
• jakość oraz sprężystość chrząstki ucha.

Ważne! Ocena wymienionych ujęć budowy anatomicznej ucha jest niezbędna do obrania najlepszej techniki operacyjnej.

Przed zabiegiem zaleca się odpowiednie badania, do których należą m.in.:

• morfologia, OB,
• APTT,
• poziom elektrolitów,
• oznaczenie poziomu przeciwciał anty - HCV.

Zabieg obarczony jest przeciwskazaniami m.in.:

• ogólny stan zapalny,
• skłonność do powstawania bliznowców,
• schorzenia infekcyjne,
• przyjmowanie niektórych leków.

Otoplastyka - charakterystyka 

Zabieg za zadanie ma zmienić ułożenie szkieletu chrzęstnego małżowiny usznej tak, aby doszło do zmniejszenia kąta pomiędzy czaszką a uchem zewnętrznym (15 - 30 stopni). Korekta polega na zbliżeniu stosownych części chrząstki, które umiejscowione są na przednim obszarze poprzez szwy zrobione na tylnym obszarze (dochodzi do modelowania grobelki i cofania małżowiny). W sytuacji, gdy małżowina jest zbyt duża (usuwa się fragment chrząstki).  

Procedura odbywa się w znieczuleniu miejscowym bądź ogólnym (w przypadku młodego wieku pacjenta) i trwa około 1 - 1,5 godziny. Po zabiegu zakładany jest specjalny opatrunek uciskowy, po jakimś czasie zamienia się go na opaskę uciskową (pacjent musi ją nosić przez miesiąc). Nie ma wskazań, aby po zabiegu pacjent musiał pozostawać w szpitalu, może udać się do domu (w asyście osoby towarzyszącej).

Naturalnymi objawami pozabiegowymi są:

• obrzęki,
• zaczerwienienie,
• ból.

Powyższe symptomy ustępują w sposób naturalny po około 10 dniach. Szwy zdejmowane są po 14 dniach. W okresie rekonwalescencji (6 tygodni) niewskazana jest wszelka aktywność fizyczna.

Należy ponadto bezwzględnie przestrzegać zaleceń lekarza i m.in.:

• zmieniać codziennie opatrunek,
• nie moczyć rany,
• przemywać ranę odpowiednim środkiem służącym do dezynfekcji.

Jak każdy zabieg operacyjny i w tym przypadku należy się liczyć z ryzykiem wystąpienia powikłań - można je podzielić na: wczesne (m.in. krwiaki, zakażenia rany) oraz późne (m.in. widoczna blizna, możliwość powstania bliznowca).

Zabieg plastyki ucha, fot. shutterstock

Efekty 

Rezultaty przeprowadzonego zabiegu są widoczne po upływie 3 miesięcy od wykonania operacji i należą do trwałych. Jednakże ryzyko powrotu uszu do dawnej pozycji zawsze istnieje. Wszystko w związku z tzw. „pamięcią” chrząstki małżowiny usznej. Owszem, można ową „pamięć” zlikwidować poprzez całkowite przecięcie chrząstki, w tym jednak przypadku dojdzie do powstania nienaturalnie wyglądającego ucha, co samo przez się wyklucza taki mechanizm.