Chrypka – czy może mieć groźne następstwa?

Najczęstszą, a tym samym najbardziej popularną przyczyną ostrej chrypki są wszelkiego rodzaju infekcje, szczególnie wirusowe, powodujące zapalenie gardła, krtani i niekiedy tchawicy. Ustępują one samoistnie w ciągu kilku dni. Nieco rzadszą przyczyną bywa podgłośniowe zapalenie krtani pospolicie nazywane krupem. Częściej dotyczy ono dzieci i bywa źródłem stresu dla rodziców, bowiem objawia się, oprócz chrypki, świstem oraz charakterystycznym „szczekającym” kaszlem i dusznością. Chrypka może pojawić się także w odpowiedzi na drażnienie sokiem żołądkowym, gdy pacjent cierpi na refluks lub gdy jest wieloletnim palaczem wyrobów tytoniowych. Rzadziej źródłem chrypki mogą być ciało obce w drogach oddechowych, niedoczynność tarczycy, miastenia, choroby reumatyczne, przewlekłe stosowanie sterydów wziewnych czy mechaniczne uszkodzenie, np. podczas operacji na tarczycy (na skutek uszkodzenia nerwu krtaniowego wstecznego). Wszystkie powyższe przyczyny powodują chrypkę krótkotrwałą. Gdy zmiana głosu nie ustępuje, powinno nas to skłonić do wizyty u specjalisty laryngologa. Takie objawy mogą niekiedy sugerować nowotwór krtani, gardła, przełyku lub guz zlokalizowany w śródpiersiu. Nigdy nie należy lekceważyć przewlekłej chrypki. Szczególnie wtedy, gdy trwa dłużej niż 3 tygodnie! Chrypka jest też zaliczana do chorób zawodowych, bowiem często występuje u osób pracujących głosem, np. nauczycieli, wykładowców, śpiewaków czy aktorów. Najczęściej jest u nich spowodowana powstawaniem polipów na strunach głosowych będących bezpośrednią przyczyną chrypki.

Diagnostyka mająca na celu znalezienie przyczyny wystąpienia chrypki opiera się o dokładny wywiad pacjenta. Niezbędne będą informacje o tym:

• kiedy się pojawiła,
• czy towarzyszyły jej objawy infekcji,
• czy pacjent przyjmuje leki mogące ją wywołać (np. leki wziewne stosowane w leczeniu astmy),
• czy pacjent cierpi na choroby, wśród których objawami jest chrypka,
• czy kiedykolwiek poddawany był zabiegowi chirurgicznemu, 
• jaki zawód pacjent wykonuje,
• czy palił bądź pali papierosy lub był/jest palaczem biernym,
• czy jest narażony na wdychanie pyłów.

Kolejnym etapem będzie badanie przedmiotowe: badanie laryngologiczne z użyciem lusterka krtaniowego, za pomocą którego ocenia się wygląd i ruchomość strun głosowych. Jeśli okaże się, że na strunach głosowych są widocznie jakieś zmiany, konieczne będzie specjalistyczne badanie w znieczuleniu ogólnym i miejscowym. Badanie to umożliwia dokładną ocenę krtani oraz pobranie wycinka do badania histopatologicznego, gdy będzie taka potrzeba. U osób pracujących zawodowo głosem wykonuje się tzw. badanie stroboskopowe pozwalające ocenić napięcie i ruchomość strun głosowych.

Leczenie zawsze uzależnione jest od przyczyny. Jak wiadomo, jednak lepiej zapobiegać niż leczyć, a w tym celu należy zaprzestać palenia papierosów przez siebie lub domowników, dbać o nawilżenie powietrza oraz gardła poprzez stosowanie specjalnych sprayów lub inhalacji.