Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok u dzieci – postępowanie

Infekcja wirusowa najczęściej występuje w okresach wiosenno-jesiennych, powodowana jest przez wirusy RS, paragrypy, rynowirusy czy koronawirusy. Jeżeli nie towarzyszy mu nadkażenie bakteryjne, jest procesem samoograniczającym się, a objawy i dolegliwości najbardziej nasilone w pierwszych dniach zmniejszają się zazwyczaj w ciągu 5-7 dni. Zazwyczaj obserwuje się ból gardła, uporczywe kichanie, gorączkę, złe samopoczucie, bóle mięśniowe, zatkany nos, mowę nosową i chrapanie, przykry zapach z ust, upośledzenie apetytu, zaburzenia snu oraz kaszel. Zapaleniu zatok towarzyszy ból i rozpieranie w okolicy twarzy oraz niekiedy upośledzenie węchu.

W przypadku choroby przeziębieniowej dziecko wymaga jedynie leczenia objawowego z warunkach domowych: podawanie płynów, leków przeciwgorączkowych czy przeciwbólowych. Gdy objawy utrzymują się powyżej 10 dni, nasilają się ponownie po zaobserwowaniu poprawy lub gdy pojawia się ropna wydzielina z nosa, a gorączka wynosi powyżej 39 stopni przez 3 kolejne dni wraz z obrzękiem i bólem okolicy oczodołu, konieczna jest ocena lekarska. Może to być wizyta u laryngologa lub też niekiedy alergologa.

Diagnoza stawiana jest w oparciu o dokładny i szczegółowy wywiad oraz badanie lekarskie. Nie zaleca się rutynowego wykonywania badań radiologicznych ani mikrobiologicznych. Rozpoznanie zatem ustala się tylko na podstawie objawów i wyniku badania. Przewlekłe zapalenie zatok wymaga dalszej diagnostyki laryngologicznej w kierunku obecności przerostu migdałka gardłowego.

W przypadku zapalenia bakteryjnego wskazana jest antybiotykoterapia oraz leczenie uzupełniające w postaci hipertonicznych roztworów donosowych, glikokortykosteroidowych oraz płukania zatok.

Działaniami mającymi na celu ograniczenie zachorowania na ostre zapalenie zatok są: unikanie kontaktu z osobami chorymi, odpowiednia higiena (dokładne mycie rąk, zasłanianie twarzy podczas kaszlu) oraz szczepienia ochronne przeciwko grypie i pneumokokom.