Poprawa słuchu – czy jest alternatywa dla aparatów słuchowych?

Słuch, jako jeden ze zmysłów, w jaki wyposażony jest ludzki organizm, zapewnia nam możliwość odbioru bodźców i informacji dźwiękowych pochodzących z otoczenia. Sposób budowy ucha to droga słuchowa, która zawiera w sobie część przewodzącą (dzięki takim jego częściom, jak ucho zewnętrzne i środkowe) oraz część odbiorczą (której głównym elementem jest receptor słuchowy, czyli ucho wewnętrzne). Droga dźwięku jednak tutaj się nie kończy, a biegnie dalej przez nerw słuchowy do ośrodka korowego znajdującego się w mózgu, gdzie dochodzi do przetworzenia dźwięku i jego ostateczne zrozumienie [1].

Powołując się na badania, jakie dotychczas prowadzone były w Polsce, osoby z niedosłuchem stanowią około 16% całej populacji. W grupie tej 54% to osoby zmagające się z problemem niedosłuchu głębokiego po umiarkowany. Największa proporcjonalnie grupa osób niesłyszących mieści się w przedziale wiekowym powyżej 74. roku życia, gdzie odsetek osób niesłyszących to aż 48%, co porównując z odsetkiem osób z niedosłuchem w wieku 65-74, gdzie liczba ta plasuje się na poziomie 30%, wydaje się być bardzo znacząca. Pomimo tego, że ilość osób cierpiących z powodu zaburzeń słuchu jest tak duża, jedynie około 18% posiada aparaty słuchowe, kiedy w krajach Europy Zachodniej liczba ta jest dwukrotnie wyższa. Głównymi przyczynami podejmowania decyzji o rezygnacji z aparatu słuchowego czy oprotezowania są: subiektywne odczucie słyszenia w większości sytuacji, niewystarczająco poważny ubytek słuchu, opór przed pokazywaniem się z protezą lub też poczucie, że są ważniejsze kwestie niż posiadanie aparatu słuchowego. Wszystkie te powody – niewystarczająca świadomość skutków, stygmatyzacja społeczna związana z posiadaniem aparatu czy protezy, brak dostępności tańszych, doraźnych metod radzenia sobie z ubytkiem słuchu skutkują brakiem podejmowania walki o własny słuch [2].

Wśród urządzeń, którym zadaniem jest poprawa słyszenia, w pierwszej kolejności wymienia się aparaty słuchowe, czyli urządzenia proponowane jako narzędzie wspomagające osobę niesłyszącą, kompensujące niedosłuch [2]. Obecnie stosowane urządzenia korzystają z osiągnięć technologii cyfrowej – posiadają układy scalone o dużej mocy, są wyposażone w systemy i oprogramowania umożliwiające personalizację i ułatwiające obsługę. Ponadto jakość odbieranych dźwięków jest na wysokim poziomie, a możliwość łączności bezprzewodowej daje użytkownikowi coraz więcej swobody, wykluczając ograniczenia. Coraz częściej widać także zmieniający się stosunek ludzi do aparatów słuchowych, które już nie stanowią powodu do wstydu czy obniżenia poczucia własnej wartości dzięki zastosowaniu fantazyjnego wzornictwa czy kolorystyki [1].

Osobiste wzmacniacze dźwięku to kolejna propozycja stanowiąca alternatywę dla aparatu słuchowego, która dedykowana jest osobom bez uszkodzenia słuchu celem wzmocnienia niektórych dźwięków pochodzących z otoczenia. Nie stanowią one grupy produktów mających na celu kompensację niedosłuchu, stad często nie podlegają one kontroli i regulacjom wymaganym dla urządzeń poprawiających słuch. Urządzenia, jakie możemy obecnie dostać na rynku, pracują na zasadzie liniowego wzmacniacza dźwięku, bez możliwości zmiany dynamiki i sygnału, pracujące na jednej, niezmiennej częstotliwości [2].

Inną opcją są coraz powszechniejsze programy komputerowe i aplikacje, które wykorzystując urządzenia elektroniczne, wzmacniają dźwięki oraz pozwalają na indywidualne dopasowanie do danego użytkownika i pomimo że skierowane są do odbiorców nieposiadających zaburzeń słuchu, mogą również przez nich zostać użyte czy zastosowane [2].