Zapalenie nagłośni

Pojawieniu się schorzenia sprzyjają uszkodzenia powierzchni nagłośni, wywołane m.in. spożyciem ostrego kęsu pokarmu, gorących pokarmów, czy też podrażnień na skutek dymu tytoniowego.

Choroba głównie dotyka dzieci do 10 - go roku życia (u osób dorosłych występuje sporadycznie). Najwięcej infekcji tego typu odnotowuje się w porze jesienno - zimowej.

Ważne! Na przestrzeni lat widać tendencję malejącą występowania schorzenia, jaką jest zapalenie nagłośni - jest to wynikiem wprowadzenia szczepień ochronnych przeciwko Haemophilus influenzae.

Czym jest nagłośnia

Nagłośnia jest elementem krtani (części górnych dróg oddechowych umiejscowionych pomiędzy gardłem a tchawicą pełniącą rolę narządu głosu. Jej kształt to trójścienna odwrócona piramida) - tworzy ją chrząstka usytuowana w tylnej części gardła (pozwala ona poprzez zmianę swojego położenia na dochodzenie powietrza do tchawicy oraz pokarmu do przełyku), którą pokrywa błona śluzowa. Otoczona jest mięśniami oraz więzadłami. Organ odpowiedzialny jest za proces otwierania a także zamykania wejścia do krtani - głównie w trakcie jedzenia.

Ważne! Narząd uniemożliwia przedostanie się spożytego pokarmu do dróg oddechowych.

Przyczyny i objawy schorzenia

Jak była mowa powyżej - infekcję, jaką jest zapalenie nagłośni, wywołuje głównie bakteria Haemophilus influenzae. Powstawaniu schorzenia sprzyjają ponadto urazy powierzchni nagłośni m.in. wywołane ciałem obcym - przerwanie ciągłości błony śluzowej nagłośni.

Ważne! Uszkodzona powierzchnia nagłośni staje się przyjaznym miejscem dla rozwoju drobnoustrojów - wspomnianych powyżej, jak i także zakażeń wywołanych wirusem mononukleozy oraz grzybami.

W skutek zakażenia dochodzi do procesu pojawienia się stanu zapalnego - czego skutkiem jest obrzęk. Powstała opuchlizna jest bardzo groźna, w jej wyniku może dojść do zablokowania wlotu powietrza do krtani, a to grozi uduszeniem.

Objawy narastają w ciągu kilku godzin od pojawienia się zapalenia nagłośni. Mogą być zbliżone do oznak przeziębienia bądź zapalenia gardła.  

Ważne! Pierwsze symptomy zazwyczaj pojawiają się w porze nocnej. W żadnym przypadku nie wolno ich bagatelizować.

fot. panthermedia

Do najczęstszych (klasycznych) objawów należą:

1. Chrypka, która stale się pogłębia (wraz z coraz intensywniejszym kurczem krtani). Głos przybiera barwę chropowatą oraz staje się znacznie wyższy niż normalnie.
2. Następnym częstym objawem jest dysfagia (zaburzone połykanie). Postępujący obrzęk błony śluzowej krtani prowadzi do trudności w przełykaniu, następnie dochodzi do symptomów bólowych przy próbie przełykania.
3. Problemy z przełykaniem prowadzą do ślinotoku - ślina w skutek obrzęku gardła nie może spłynąć, aby nie gromadzić się w jamie ustnej, wydostaje się na zewnątrz ustami bądź dziecko ją wypluwa.
4. Nagłe duszności będące efektem nadmiernego obkurczenia krtani.

Inne objawy to:

• gorączka,
• ból gardła,
• trudności z mówieniem,
• świst przy wdychaniu powietrza,
• kaszel.

Ważne! U dzieci przebieg infekcji jest bardzo szybki - bez objawów prodromalnych (wskazujących na początek choroby, zanim pojawią się symptomy swoiste dla danej przypadłości).

W przypadku osób dorosłych, proces chorobowy przebiega wolniej. Schorzenie może poprzedzać zakażenie górnych dróg oddechowych oraz uraz nagłośni.

Diagnostyka i leczenie schorzenia

Przy bardzo nasilonych objawach chorobowych, doświadczony lekarz bardzo szybko diagnozuje infekcję - po zebraniu wywiadu lekarskiego oraz przeprowadzeniu podstawowego badania, jakim jest laryngoskopia pośrednia z użyciem lusterka (w wyniku infekcji nagłośnia ma kolor intensywnie czerwony i jest obrzęknięta).

W sytuacji, gdy badanie laryngoskopem nie jest jednoznaczne bądź symptomy są niewielkie - wykonuje się badania dodatkowe:

• prześwietlenie gardła,
• prześwietlenie płuc,
• testy krwi (ułatwiające stwierdzenie stanu zapalnego w organizmie),
• wymaz gardła.

Infekcja w badaniach laboratoryjnych charakteryzuje się wysoką leukocytozą (z przewagą neutrofilów) oraz dużym stężeniem białka C - reaktywnego i prokalcytoniny.  

Ważne! Zarówno odpowiednia diagnostyka jak i leczenie pozwala na zwalczenie schorzenia w ciągu kilku dni.  

Zapalenie nagłośni należy różnicować z ciałem obcym obecnym w krtani, tchawicy bądź dolnej części gardła oraz z podgłośniowym zapaleniem krtani (krup rzekomy).

Chory zazwyczaj poddany jest hospitalizacji - infekcję leczy się przy pomocy antybiotyków oraz sterydów (aplikowane dożylnie), których zadaniem jest zmniejszyć a także poprawić drożność dróg oddechowych.

Ważne! W pewnych sytuacjach konieczna jest intubacja (wprowadzenie do dróg oddechowych specjalnej rurki umożliwiającej oddychanie).

Leczenie musi być uzupełniane dostarczaniem odpowiedniej ilości płynów oraz składników odżywczych do organizmu drogą dożylną (chory w skutek obrzęku nie jest w stanie przyjmować swobodnie pokarmów).

W przypadku dorosłych pacjentów, u których choroba przebiega łagodnie, lekarz może zalecić leczenie w domu (antybiotykoterapię oraz leczenie objawowe) - terapia lecznicza wspomagana jest płukaniem gardła, inhalacjami, podawaniem środków wykrztuśnych a także zabiegami pędzlowania bardzo słabymi roztworami azotanu srebra - błony śluzowej krtani.  

Ważne! Powikłaniem choroby jest ropień nagłośni z zapaleniem ochrzęstnej.

Po zakończonym leczeniu, nie ma szczególnych obwarowań, co do postępowania. Jedynie w przypadku pacjentów, u których wystąpiła konieczność przeprowadzenia intubacji (jej przedłużenia) - wskazane są kontrole, mające na celu wykluczenie zwężeń krtani bądź tchawicy.