Wysiękowe zapalenie ucha środkowego

Wysiękowe zapalenie ucha środkowego to jedno z najczęstszych schorzeń ucha wieku dziecięcego, określane nazwą glue ear. W przebiegu schorzenia dochodzi do gromadzenia w uchu środkowym śluzowego lub surowiczego płynu, co doprowadza do powstania niedosłuchu. Ważne jest odpowiednio wczesne postawienie rozpoznania, aby zapobiec trwałym uszkodzeniom.
Wśród przyczyn wymienia się infekcje wirusowe oraz częściej bakteryjne. Natomiast czynniki sprzyjające wystąpieniu wysiękowego zapalenia ucha środkowego to: stany powodujące niedrożność trąbki słuchowej np. przerost migdałka gardłowego, nieskutecznie leczone lub nie leczone w ogóle zapalenia ucha środkowego, alergiczne nieżyty nosa. Te wszystkie czynniki doprowadzają do przewlekłych zmian w obrębie błony śluzowej wyściełającej ucho środkowe oraz w konsekwencji do niedosłuchu.
Objawy, rozpoznanie i przebieg choroby
Objawy są skąpe, przebieg choroby jest często bezobjawowy i wykrywany w większości przypadkowo podczas badań przesiewowych. Najczęstszym, a zazwyczaj jedynym objawem jest postępujący niedosłuch. Niekiedy pojawiają się szumy uszne, nie występuje natomiast ból.
Najważniejsze w rozpoznaniu wysiękowego zapalenia ucha jest badanie otoskopowe – stwierdza się wówczas obecność płynu w jamie bębenkowej, błona bębenkowa jest natomiast wciągnięta, koloru ciemnoniebieskiego lub szarego. Uzupełniającym badaniem jest audiometria, która wykazuje niedosłuch typu przewodnictwa oraz tympanometria, uważana za najważniejsze badanie, polegające na pomiarze ciśnienia w uchu środkowym pośrednio przez pomiar ciśnienia w przewodzie słuchowym zewnętrznym.
Choroba ma różny przebieg, może ujawnić się jako nawracające ostre zapalenia ucha środkowego lub może ustąpić samoistnie, z tego powodu ważna jest obserwacja pacjenta przed podjęciem decyzji o zabiegowym leczeniu.
fot. panthermedia
Leczenie i powikłania
Najskuteczniejszy w leczeniu jest drenaż jamy bębenkowej czyli odprowadzenie wydzieliny po nacięciu błony bębenkowej. Okresowo podawanie kropli obkurczających błonę śluzową nosa może czasowo wykazać poprawę słuchu.
Najgroźniejszym powikłaniem nieleczonego wysiękowego zapalenia ucha jest trwały niedosłuch, dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie, wywiad otologiczny i badanie laryngologiczne, gdy istnieje jakiekolwiek podejrzenie tej choroby.
Wysiękowe zapalenie ucha środkowego zdarza się również u dorosłych, spowodowane najczęściej zmianami zapalnymi i zrostami w okolicy trąbki słuchowej.