Implanty zakotwiczone w kości jako metoda leczenia niedosłuchu

Aparaty słuchowe stosowane u pacjentów z niedosłuchem, opierają swoje działanie na przewodnictwie powietrznym lub na przewodnictwie kostnym. Implanty zakotwiczone w kości, bazujące na przewodnictwie kostnym stanowią mniejszy odsetek aparatów słuchowych, choć w opiniach pacjentów znacznie poprawiają jakość życia oraz jakość słyszenia dźwięków. Procedura umieszczenie implantu wymaga interwencji chirurgicznej, polegającej na wszczepieniu implantu i umieszczeniu na min procesora, za pomocą którego dźwięki transmitowane są przez kości czaszkowe, do ucha wewnętrznego.
Aparaty słuchowe, stosowane u osób z niedosłuchem, różnią się od siebie sposobem dostarczania dźwięku do ślimaka. Większość z nich oparta jest na przewodnictwie powietrznym, natomiast druga grupa wykorzystuje inną drogę przewodzenia, jaką jest przewodnictwo kostne, tak zwane BC czyli Bone Conduction.
Ewaluacja aparatów słuchowych typu BC
Konwencjonalne aparaty słuchowe oparte na przewodnictwie kostnym, mocowane były z wykorzystaniem różnego rodzaju opasek, czy też przy użyciu oprawek okularów, jeśli pacjent takowe posiadał. Wiązało się to jednak z wieloma ograniczeniami dla pacjenta i przez to, nie pozwalało na ich szerokie zastosowanie, u większej grupy osób. Lata pięćdziesiąte, ubiegłego stulecia przyniosły jednak przełom w tej dziedzinie, za sprawą profesora Branemark’a, który odkrył zjawisko osseointegracji. Jest to proces łączenia się tkanki kostnej ze stopem tytanowym, na drodze którego dochodzi do pokrycia powierzchni wszczepów. Zjawisko to wykorzystane zostało w bardzo wielu dziedzinach medycyny, między innymi w stomatologii jak również w laryngologii.
System BAHA
W 1977 roku, po raz pierwszy wszczepiono pacjentowi implant tytanowy, na którym został zamocowany aparat słuchowy na przewodnictwo kostne. Było to pierwsze, tego typu rozwiązanie, zastosowane w leczeniu niedosłuchu. Komercyjne urządzenie tego typu dostępne jest natomiast na rynku od 1987 roku i opiera się na systemie BAHA. System BAHA wykorzystuje stałe połączenie wszczepionego implantu tytanowego z kością, na bazie którego dźwięk, przenoszony jest prosto do ucha wewnętrznego, poprzez czaszkę, omijając skórę oraz tkanki podskórne.
Systemy BAHA są dziś powszechnie stosowane na całym świecie w leczeniu niedosłuchu, a co więcej, stosowane bywają również w leczeniu głuchoty jednostronnej.
Wskazania do BAHA
Wskazania do wszczepienia implantu BAHA, są tożsame zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych. Jedynym ograniczeniem jest grubość czaszki, która czasem nie jest osiągana
u dzieci, stąd też zaleca się by zabiegowi temu, nie były poddawane dzieci poniżej 5go roku życia.
Wrodzone oraz nabyte atrezje ucha zewnętrznego, mikrocja, zespoły oparte na wadach genetycznych, obustronne ubytki słuchu zarówno typu przewodzeniowego jak i mieszanego, brak możliwości korzystania z konwencjonalnych aparatów słuchowych na przewodnictwo kostne a także przewlekłe stany zapalne powłok skórnych czy też przewodów słuchowych, stanowią wskazania do podjęcia się wszczepienia implantu z systemem BAHA.
Procedura chirurgiczna
Sam zabieg chirurgiczny, mający na celu umieszczenie w kości implantu, również przeszedł ewolucję od zabiegu dwuetapowego do jednoetapowego. Początkowo, zabieg ten polegał na wykonaniu zaczepu wyprowadzanego na zewnątrz skóry głowy, na którym umieszczany był procesor. Opisana wyżej technika, jest technika przezskórną, która w dużym stopniu stygmatyzowała pacjentów, u których wszczepiony implant oraz procesor były widoczne.
Technika implantów z wykorzystaniem magnesów schowanych pod skórą przyniosła przełom, eliminując tym samym znacznie widoczność implantu. Ponadto, sam procesor przechodził ewolucję oraz miniaturyzację, która pozwala na znaczne zmniejszenie jego widoczności a tym samym zwiększenie komfortu jego użytkowania. Innym udogodnieniem związanym z samym procesorem, są innowacyjne mechanizmy sterowania nim. Nowsze wersje są kompatybilne z wieloma mobilnymi urządzeniami, typu smartfon czy iPod, gdzie za pomocą odpowiedniej aplikacji, w dowolny sposób można ustawiać procesor oraz nim sterować.
fot. panthermedia
Skuteczność
W opiniach pacjentów z wszczepionym implantem opartym na systemie BAHA, stanowi on rozwiązanie górujące nad standardowymi aparatami słuchowymi. Potwierdzają to badania prowadzone wśród pacjentów, na podstawie których zauważono znaczną poprawę jakości życia, poprawę jakości oraz słyszalności dźwięków, szczególnie w odniesieniu do słyszalności mowy ludzkiej czy słyszalności słów w hałasie. Co więcej, uwolnienie przewodu słuchowego, pozwala na wyeliminowanie problemów skórnych związanych z użytkowaniem aparatu. Wszczepione implanty zakotwiczone w kości, obustronne, poprawiają u pacjentów dolność do lokalizacji dźwięków oraz słyszalności mowy ludzkiej, niezależnie od sytuacji i warunków panujących dookoła.
Znacząca poprawa jakości życia, która zauważalna jest przez pacjentów, dotyczy wielu różnych dziedzin życia, począwszy od sytuacji w codziennych życiu rodzinnym, ułatwioną komunikację z innymi, lepszą zdolność koncentracji.
System BAHA w głuchocie jednostronnej
Implanty zakotwiczone w kości z wykorzystaniem systemów BAHA są coraz częściej sosowany w leczeniu nie tylko niedosłuchu, ale również głuchoty jednostronnej. Dzięki nim, uniknąć można efektu cienia głowy, gdyż implanty poprzez przewodzenie kostne, transmitują dźwięk do zdrowego ucha, zbierając go z obszaru dookoła głowy. Poprawia to znacznie jakość słyszenia, a co za tym idzie, poprawia również jakość życia.
W przypadku pacjentów głuchotą jednostronną, stosuje się zasadę, że każdy pacjent przed zdecydowaniem się na wszczep implantu, powinien nosić implant BAHA umocowany na opasce, przez okres 14 dni. Umożliwia to pacjentowi ocenę, na ile, tego typu rozwiązanie, jest dla niego przydatne.
Ograniczenia związane z wszczepem BAHA
Największe trudności w decyzji o wszczepieniu implantu dotyczą wieku dziecięcego. Związane jest to głównie z anatomiczną budową czaszki, często zbyt niedojrzałą ze względu na wiek dziecka. Ponadto bardzo istotna jest lokalizacja w jakiej ma być umieszczony implant oraz ryzyko wystąpienia niepożądanej reakcji na wszczep.
Dodatkową kwestią jest to, czy brana jest pod uwagę rekonstrukcja małżowiny usznej. Jeśli tak, konieczne jest odpowiednie zaplanowanie procedur medycznych oraz lokalizacji implantu.
W zależności od rodzaju implantu, nie zawsze istnieje możliwość monitorowania procesu osseointegracji, co również należy wziąć pod uwagę podczas decydowania się na wszczep.
Kolejnym zasadniczym elementem jest grubość kości, która powinna mieć minimum 3 mm, by można było podjąć się zabiegu. [1]
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- [1] „Rehabilitacja niedosłuchów z zastosowaniem systemu implantów zakotwiczonych w kości (BAHA) u dzieci.” W. Konopka, M. Strużycka, M. Śmiechura [w:] Otorynolaryngologia 2015, 14(3)